SKARGA KASACYJNA DO NSA
Redakcja skargi kasacyjnej nie może pozostawiać wątpliwości interpretacyjnych.
„Skarga kasacyjna powinna być tak zredagowana, aby nie stwarzała żadnych wątpliwości interpretacyjnych. Sąd kasacyjny nie jest bowiem uprawniony do samodzielnego konkretyzowania zarzutów lub stawiania hipotez co do tego, jakiego przepisu dotyczy podstawa skargi kasacyjnej. Naczelny Sąd Administracyjny nie bada ponownie legalności zaskarżonej decyzji w takim zakresie, w jakim może (i powinien) to czynić sąd pierwszej instancji. Nawet wówczas, gdy wyrok wojewódzkiego sądu administracyjnego jest wadliwy, Naczelny Sąd Administracyjny nie może tej wadliwości usunąć, jeżeli w skardze kasacyjnej nie zostały postawione i uzasadnione zarzuty konkretnych norm prawa materialnego i procesowego, chyba że zachodzi nieważność postępowania, o której mowa w art. 183 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi”. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 stycznia 2008 r. II OSK 1788/06.
Od jakich orzeczeń przysługuje skarga kasacyjna do NSA? Art. 173 § 1 PPSA.
- od wyroku WSA
- od postanowienia WSA kończącego postępowanie w sprawie:
– postanowienie odrzucające skargę (art. 58 § 1 PPSA) bez względu na przyczynę odrzucenia skargi; dotyczy to także odrzucenia skargi z powodu nieuiszczenia od niej wpisu;
– postanowienie odrzucające skargę o wznowienie postępowania (art. 280 § 1 PPSA);
– postanowienie o umorzeniu postępowania przed sądem pierwszej instancji (art. 161 PPSA).
Przymus adwokacko – radcowski. Art. 175 PPSA.
Skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez:
– adwokata
– radcę prawnego
w określonych sytuacjach może zostać sporządzona przez doradcę podatkowego lub rzecznika patentowego.
Przymus obejmuje tylko sporządzenie skargi. Pełnomocnik skarżącego w takim przypadku nie musi wnieść skargi ani występować przed NSA.
Termin na wniesienie skargi kasacyjnej. Art. 177 § 1 PPSA.
Skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie, w terminie 30 dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.
- „Brak uzasadnienia wyroku stanowi tzw. inną przyczynę niedopuszczalności skargi kasacyjnej skutkującą wydaniem postanowienia o odrzuceniu skargi kasacyjnej na podstawie art. 178 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi”. (GZ 25/04 postanowienie NSA z dnia 07.07.2004 r.).
Pośredni tryb wnoszenia skargi kasacyjnej do NSA. Art. 177 § 1 PPSA.
Skargę kasacyjną wnosi się do wojewódzkiego sądu administracyjnego, który wydał zaskarżone orzeczenie. Omyłkowe złożenie skargi kasacyjnej bezpośrednio w NSA, może skutkować odrzuceniem skargi. W takiej sytuacji za datę wniesienia skargi kasacyjnej uważa się datę nadania skargi przez NSA do właściwego sądu administracyjnego. Jeśli nie nastąpi to w terminie 30 dni na wniesienie skargi kasacyjnej, o których mowa w art. 177 PPSA, wówczas skarga podlega odrzuceniu.
Wymogi formalne skargi kasacyjnej. Art. 176 PPSA.
Art. 176 PPSA. Skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma w postępowaniu sądowym oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia ze wskazaniem czy jest ono zaskarżone w całości, czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie, wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany.
a. Wymogi ogólne dla każdego pisma procesowego – art. 45 i 46 PPSA oraz art. 215 § 1 PPSA (wskazanie wartości przedmiotu zaskarżenia)
b. Wymogi szczególne – konstrukcyjne tylko dla skargi kasacyjnej – art. 176 PPSA:
– oznaczenie zaskarżonego orzeczenia ze wskazaniem czy jest ono zaskarżone w całości, czy w części (wskazanie sądu, daty, sygnatury);
– przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie;
– wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany (w całości czy w części).
- „Zgodnie z art. 176 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/, zwaną dalej „p.p.s.a.”, skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego w postępowaniu sądowym oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia ze wskazaniem czy jest ono zaskarżone w całości, czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie, wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany. Wymagania te można podzielić na dwa rodzaje – dające się usunąć w razie ich nie umieszczenia w skardze kasacyjnej i nie dające się naprawić. Warunki skargi zawarte w części przepisu do wyrazu „oraz”, to jest takie jakie są wymagane od pisma w postępowaniu sądowym należą do pierwszej grupy, zaś wymienione po wyrazie „oraz” są właściwe wyłącznie skardze kasacyjnej i wobec tego niemożliwe do sanowania w razie ich pominięcia. Skarga kasacyjna została poddana ostrym rygorom, ale zapewnieniu właściwej, odpowiadającej tym rygorom zawartości, służy obowiązek sporządzenia jej przez adwokata lub radcę prawnego, nałożony art. 175 par. 1 p.p.s.a. Wymagania co do skargi kasacyjnej nie są bez znaczenia z tego względu, że Naczelny Sąd Administracyjny jest związany granicami tej skargi, a z urzędu bierze pod uwagę jedynie nieważność postępowania, jak wynika z art. 183 par. 1 p.p.s.a. Oznacza to, że Naczelny Sąd Administracyjny nie może skargi kasacyjnej uzupełniać, interpretować, ale w przypadku stwierdzenia, iż nie odpowiada ona wymogom przewidzianym w art. 176 p.p.s.a., w części nie nadającej się do naprawienia w trybie art. 49 tej ustawy, odrzuca ją”. OSK 523/04 – Postanowienie NSA z 2004-11-17.
Zaskarżenie skargą kasacyjną całości lub części orzeczenia wsa.
„Możliwość zaskarżenia wyroku „w części” wynikająca z art. 176 p.p.s.a. dotyczy sytuacji, w której przedmiotem zaskarżenia są nie wszystkie z odrębnych rozstrzygnięć zawartych w tym wyroku, a nadto gdy ewentualne uchylenie wyroku w zaskarżonej części pozostanie bez wpływu na pozostałe (to jest nieobjęte skargą kasacyjną) rozstrzygnięcia (poza orzeczeniem o kosztach)”. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 lipca 2009 r. I FSK 859/08.
Zaskarżenie skargą kasacyjną jedynie uzasadnienia orzeczenia wsa.
► Nie jest możliwe zaskarżenie skargą kasacyjną jedynie uzasadnienia orzeczenia.
►”Jeżeli strona nie zgadza się z uzasadnieniem wyroku wsa, może je zakwestionować, zaskarżając całe orzeczenie, wówczas podlega ono weryfikacji w trybie art. 184 i art. 185 PPSA”. Postanowienie NSA z 21.02.2012 r. II FSK 1480/01.
Podstawy kasacyjne i ich uzasadnienie w skardze kasacyjnej. Art. 174 PPSA.
Określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego.
PODSTAWY KASACYJNE:
- Naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie art. 174 pkt. 1 PPSA.
- Naruszenie przepisów postępowania, jeśli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy art. 174 pkt. 2 PPSA.
Druga z podstaw kasacyjnych jest niejednolicie rozumiana w orzecznictwie sądów administracyjnych. Wątpliwości koncentrują się wokół kwestii, czy w skardze kasacyjnej można postawić również zarzuty naruszenia przepisów procedury przed organem administracji publicznej czy jednie naruszenia przepisów postępowania stosowanych przez sąd administracyjny.
Za wzorcową należy uznać uchwałę pełnego składu NSA z dnia 26.10.2009 r. I OPS 10/09. Zgodnie z uzasadnieniem tej uchwały:
W skardze kasacyjnej można powoływać naruszenia przepisów postępowania stosowanych przez sąd administracyjny oraz uchybienia procedury przed organem administracji publicznej. Stawiając zarzut naruszenia procedury przed organem administracji publicznej należy zarzut naruszenia prawa przez organ administracji publicznej powiązać z zarzutem naruszenia prawa przez WSA. |
Najważniejsze wnioski z ww. uchwały pełnego składu NSA z dnia 26.10.2009 r. I OPS 10/09:
Punktem wyjścia jest rozróżnienie dwojakiego typu norm prawnych: odniesienia i dopełnienia.
Normy odniesienia: wyprowadzane są z przepisów nakazujących, zakazujących lub dozwalających, wyznaczających zakres, kryteria i zasady kontroli sprawowanej przez sądy administracyjne.
Normy dopełnienia: odnoszą się do organów administracji publicznej, których działanie poddane zostało kontroli sądu. Można je wywieść z przepisów tworzących umocowanie dla organów administracji do podjęcia określonego działania (przepisów kompetencyjnych).
„Stawiając w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia przepisów postępowania – z zastrzeżeniem wynikającym z art. 174 pkt 2 in fine PostAdmU – skarżący może poprzestać na wskazaniu naruszenia jedynie norm odniesienia, tj. tych norm, które w toku przeprowadzanego badania zgodności z prawem zastosował lub powinien był zastosować sąd administracyjny I instancji. Jeżeli poprzestanie on na wskazaniu podstawy kasacyjnej obejmującej swym zakresem wyłącznie normy dopełnienia (normy wynikające z przepisów normujących postępowanie przed organami administracji publicznej), dla dochowania rygorów właściwych dla środka odwoławczego, którym jest skarga kasacyjna, niezbędne będzie jeszcze określenie, czy i w jakim stopniu sąd pominął w swojej ocenie przypisywane organowi administracji uchybienie oraz sprecyzowanie, czy tak pojmowane naruszenie prawa (wyrażające się w ostatecznym rachunku niewłaściwym zastosowaniem normy odniesienia) mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy – art. 174 pkt 2 PostAdmU”. Uchwała pełnego składu NSA z dnia 26.10.2009 r. I OPS 10/09.
„Przyznanie NSA kompetencji do kontroli orzeczenia sądu I instancji oznacza, że NSA będzie musiał zbadać poprawność tego orzeczenia w zakresie, w jakim sąd I instancji dokonał oceny działalności administracji publicznej. A więc NSA powinien zweryfikować, czy WSA prawidłowo ocenił relację między działaniem administracji a relewantną normą prawną. Siłą rzeczy NSA będzie musiał sformułować własne wnioski w odniesieniu do powyższej relacji, czyli dokona kontroli działalności administracji publicznej. Jedynie skutek tej kontroli będzie, formalnie rzecz ujmując, skierowany bezpośrednio wobec orzeczenia pierwszoinstancyjnego, ale – co należy podkreślić ów skutek kontroli jest zawsze wiążący dla WSA. Należy zatem przyjąć, że kontrola orzeczeń WSA jest pewnym wariantem kontroli działalności administracji publicznej, aczkolwiek dokonywanej w sposób „pośredni”, a nie „bezpośredni”, tak jak to czyni WSA (…). Jak już wskazywano, WSA dokonuje kontroli działalności administracji publicznej w trzech płaszczyznach: po pierwsze, ocena zgodności działania organu z prawem materialnym, po drugie, ocena dochowania przez organ wymaganej prawem procedury, po trzecie – ocena respektowania przez organ reguł ustrojowych. Kontrola instancyjna powinna zatem obejmować prawidłowość rozstrzygnięcia WSA we wszystkich trzech sferach”. Uchwała pełnego składu NSA z dnia 26.10.2009 r. I OPS 10/09.
„Zakresem znaczeniowym art. 174 pkt 2 PostAdmU objęte zostały wszystkie postępowania stosowane w toku rozpoznawania sprawy, a więc zarówno postępowanie sądowe, jak i postępowania prowadzonych przed organami administracji publicznej. Nie ma wątpliwości, że w tym artykule chodzi o przepisy postępowania administracyjnego, rozumianego szeroko, jako postępowania przed organami administracji”. Uchwała pełnego składu NSA z dnia 26.10.2009 r. I OPS 10/09.
„Przez rozpoznanie sprawy przez NSA w granicach skargi kasacyjnej należy rozumieć rozpoznanie sprawy w ramach wyznaczonych wszystkimi zarzutami przytoczonymi w powołanych podstawach kasacyjnych. Trzeba zatem podkreślić, że w sytuacji gdy strona przytoczy w petitum skargi kasacyjnej wyłącznie zarzut naruszenia prawa przez organ administracji publicznej, nie powiązawszy go z zarzutem naruszenia prawa przez WSA, nie jest uzasadnione bezwarunkowe i automatyczne dyskwalifikowanie takiej skargi z powołaniem się na niedopełnienie wymogów określonych w art. 176 PostAdmU (przytoczenie podstaw kasacyjnych). W każdym bowiem postępowaniu przed organem władzy publicznej – a w szczególności przed sądem – obowiązuje tzw. zasada falsa demonstratio non nocet, zgodnie z którą błędne oznaczenie sprawy nie powinno pociągać za sobą automatycznie odmowy jej rozpoznania (m.in. orzeczenie TK z 3.12.1996 r., K 25/95). Jeżeli więc zarzut naruszenia prawa przez organ administracji nie został wyraźnie powiązany w skardze kasacyjnej z zarzutem naruszenia prawa przez WSA, nie ma przeszkód, dla których NSA – przeanalizowawszy uzasadnienie skargi – nie mógłby samodzielnie zidentyfikować zarzutu naruszenia prawa przez WSA (np. art. 145 § 1 pkt 1 lit. b) lub c), bądź też art. 151 PostAdmU) i tak przedstawiony zarzut rozpoznać merytorycznie, mimo niepełnego wskazania podstawy kasacyjnej.” Uchwała pełnego składu NSA z dnia 26.10.2009 r. I OPS 10/09.
Powyższe stanowisko, które NSA zajęło w kwestii interpretacji art. 174 pkt. 2 PPSA, przyjął również Trybunał Konstytucyjny w postanowieniu z 12.02.2009 r. Ts 56/07.
-
„Podstawy kasacyjne mogą dotyczyć zarówno tych przepisów, które sąd wskazał jako przepisy, które miały zastosowanie w toku rozpoznania sprawy, jak też tych przepisów, które powinny być stosowane w toku rozpoznania sprawy, choć nie zostały przez sąd wskazane. Ponadto naruszenie przepisów postępowania może odnosić się zarówno do przepisów regulujących postępowanie przed wojewódzkim sądem administracyjnym (kształtujących tzw. normy odniesienia), jak i do przepisów regulujących postępowanie przed organami administracji publicznej (tworzących tzw. normy dopełnienia)”. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 lipca 2011 r. I OSK 261/11.
Odmiennie (orzeczenie negując możliwość kwestionowania w skardze kasacyjnej przepisów KPA):
- „Artykuł 174 pkt 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) dotyczy wyłącznie naruszenia przepisów postępowania sądowego. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 stycznia 2006 r. II FSK 104/05.
- „Nie może być skuteczny zarzut naruszenia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy art. 7, 8, 12, 77 w zw. z art. 145 § 1 i art. 106 i 107 KPA, gdyż Sąd tych przepisów nie stosował. Sąd oceniał jedynie ich przestrzeganie w toku kontrolowanego postępowania administracyjnego, a skarga kasacyjna nie stawia zarzutu błędu Sądu w ocenie stosowania Kodeksu przez organy administracyjne, lecz Sądowi zarzuca naruszenie procedury administracyjnej”. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 stycznia 2009 r. II OSK 1327/07.
- „Zarzut naruszenia przepisów art. 7 k.p.a., art. 77 k.p.a. nie może – w świetle przepisu art. 174 pkt 2 p.p.s.a. – być uznany za prawidłową podstawę kasacyjną. Wojewódzki Sąd Administracyjny wydając zaskarżony wyrok nie stosował, bowiem nie mógł, przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, a tym samym nie można skutecznie zarzucić mu naruszenia jego przepisów”. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 marca 2006 r. II OSK 634/05.
Zarzut naruszenia art. 141 § 4 PPSA – wadliwe uzasadnienie wyroku.
Zarzut naruszenia art. 141 § 1 PPSA jest możliwy w skardze kasacyjnym, ale pod pewnymi warunkami.
– „art. 141 § 4 p.p.s.a. określa niezbędne elementy uzasadnienia, których zamieszczenie pozwala odtworzyć sposób rozumowania Sądu, który doprowadził do takiego właśnie rozstrzygnięcia. Wskazuje on w swej treści na trzy elementy, które muszą się znaleźć w uzasadnieniu wyroku, czyli a) opis historyczny sprawy, zawierający prezentację jej okoliczności faktycznych, przebiegu i stanowisk stron do momentu podjęcia ostatecznego rozstrzygnięcia (decyzji, postanowienia bądź innej czynności administracyjnej) zaskarżonego do Sądu administracyjnego, b) prezentacja stanowisk stron w postępowaniu sądowoadministracyjnym obejmująca w pierwszym rzędzie zarzuty skargi oraz argumenty strony przeciwnej zawarte w odpowiedzi na nią, uzupełnione ewentualnie o stanowiska innych uczestników postępowania oraz c) stanowisko Sądu obejmujące wskazanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia wraz z jej wyjaśnieniem. Sporządzenie uzasadnienia jest czynnością następczą w stosunku do podjętego rozstrzygnięcia, stąd też tylko w nielicznych sytuacjach naruszenie tej normy prawnej może stanowić skuteczną podstawę skargi kasacyjnej. Pamiętać bowiem należy, że usprawiedliwiony będzie zarzut naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a tylko wówczas, gdy pomiędzy tym uchybieniem a wynikiem postępowania sądowoadministracyjnego będzie istniał potencjalny związek przyczynowy. Do sytuacji, w której wadliwość uzasadnienia wyroku może stanowić usprawiedliwioną podstawę skargi kasacyjnej, należy zaliczyć tę, gdy to uzasadnienie nie pozwala na kontrolę kasacyjną orzeczenia. Dzieje się tak wówczas, gdy nie ma możliwości jednoznacznej rekonstrukcji podstawy rozstrzygnięcia”. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 lutego 2009 r. I OSK 487/08.
– „Obowiązek zwięzłego przedstawienia stanu sprawy, o którym mowa w art. 141 § 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), obejmuje nie tylko przytoczenie ustaleń dokonanych przez organ administracji publicznej, ale także ich ocenę pod względem zgodności z prawem (art. 3 § 1 tej ustawy). Nie wystarczy ograniczyć się do stwierdzenia, co ustalił organ, lecz niezbędne jest wskazanie, które ustalenia zostały przyjęte przez sąd pierwszej instancji, a które nie”. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 maja 2005 r. FSK 2123/04.
– „Lakoniczne i ogólnikowe uzasadnienie wyroku uchylającego decyzję administracyjną, pozbawiające stronę informacji o przesłankach rozstrzygnięcia, a organ administracji także wskazówek co do kierunku dalszego prowadzenia postępowania administracyjnego, narusza prawo”. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 maja 2004 r. FSK 119/04.
Żądanie skargi kasacyjnej – uchylenie, zmiana orzeczenia wsa.
NSA jest związany granicami skargi kasacyjnej, ale nie oznacza to związania wnioskami skarżącego co do sposobu rozstrzygnięcia skargi kasacyjnej.
1. Uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości lub w części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi, który je wydał art. 185 § 1 PPSA.
Jest to orzeczenie kasacyjne. Jest to najbardziej „typowe” orzeczenie wydawane przez NSA.
2. Uchylenie zaskarżonego orzeczenia i rozpoznanie skargi art. 188 PPSA.
„Jest to orzeczenie reformatoryjne – rozstrzygające co do istoty sprawy. NSA może stosować art. 135 PPSA. NSA może wydać takie orzeczenie, gdy nie ma naruszeń przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy. „Sąd kasacyjny stosując art. 188 PPSA, powinien jako podstawę orzeczenia, przyjąć stan faktyczny, jaki przyjęto w zaskarżonym wyroku i orzec w sprawie na tych samych zasadach co sąd pierwszej instancji.” Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz – Roman Hauser, Marek Wierzbowski, Maksymilian Cherka, Piotr Goła, Wydawnictwo C.H. Beck, 2013.
▪ „Przyjęcie za podstawę skargi kasacyjnej naruszeń przepisów postępowania wyklucza możliwość zawarcia w niej wniosku o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i rozpoznanie skargi”. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 lipca 2005 r. I FSK 41/05.
▪ „Wyprowadzenie wadliwych wniosków ze stanu faktycznego sprawy przez sąd pierwszej instancji jest innym naruszeniem przepisów niż naruszenie przepisów postępowania, o których mowa w art. 188 PPSA”. Wyrok NSA z 10.02.2011 r. II OSK 276/11.
Wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji. Art. 61 par. 3 w zw. z art. 193 PPSA,
Wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji jest dopuszczalny w postępowaniu kasacyjnym na podstawie art. 61 par. 3 PPSA w zw. z art. 193 PPSA.
- „W razie wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku oddalającego skargę Naczelny Sąd Administracyjny może na podstawie art. 61 § 3 w związku z art. 193 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) wstrzymać wykonanie zaskarżonej decyzji na wniosek skarżącego”. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 września 2005 r. II OSK 1002/05.
Koszty w postępowaniu kasacyjnym. Art. 199, 203, 204, 207, 210 PPSA.
Art. 210 PPSA. § 1. Strona traci uprawnienie do żądania zwrotu kosztów, jeżeli najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia nie zgłosi wniosku o przyznanie należnych kosztów. Stronę działającą bez adwokata lub radcy prawnego sąd powinien pouczyć o skutkach niezgłoszenia wniosku w powyższym terminie.
§ 2. Przepis § 1 nie ma zastosowania w przypadku orzekania na posiedzeniu niejawnym, gdy strona nie jest reprezentowana przez adwokata lub radcę prawnego. W takim przypadku o kosztach należnych stronie sąd orzeka z urzędu.
Art. 203 PPSA. Stronie, która wniosła skargę kasacyjną, należy się zwrot poniesionych przez nią niezbędnych kosztów postępowania kasacyjnego:
1) od organu – jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi kasacyjnej został uchylony wyrok sądu pierwszej instancji oddalający skargę;
2) od skarżącego – jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi kasacyjnej został uchylony wyrok sądu pierwszej instancji uwzględniający skargę.
Art. 204 PPSA. W razie oddalenia skargi kasacyjnej strona, która wniosła skargę kasacyjną, obowiązana jest zwrócić niezbędne koszty postępowania kasacyjnego poniesione przez:
1) organ – jeżeli zaskarżono skargą kasacyjną wyrok sądu pierwszej instancji oddalający skargę;
2) skarżącego – jeżeli zaskarżono skargą kasacyjną wyrok sądu pierwszej instancji uwzględniający skargę.
Art. 207 ppsa § 2. W przypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może odstąpić od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości lub w części.
Aplikantka radcowska Sylwia Gładysz