Dziedziczenie po ustaniu związku małżeńskiego jest proste do nakreślenia na gruncie prawa. Problemem dla wielu jest kwestia spadku po zmarłym w trakcie trwania postępowania o rozwód lub separację. Kiedy małżonek zostaje odsunięty od dziedziczenia po swoim byłym partnerze?
Kłopotliwe dziedziczenie, kiedy małżonek otrzymuje spadek?
Kiedy orzeczenie sądowe o rozwodzie lub separacji zostało wydane ma to ogromny wpływ na kwestie dziedziczenia po zmarłym ex małżonku. Prawomocne orzeczenie jest jednoznaczne z odsunięciem od dziedziczenia, to rozwiązanie obejmuje też postępowanie o separację. Jak widać sprawa, kiedy sąd wydał wiążącą decyzję jest dość jasna. Problemy pojawią się, gdy postępowanie sądowe było w toku. W tym przypadku istnieją pewne sytuacje, które są wystarczające, by mieć skutek na gruncie prawa spadkowego. Na mocy przepisów Kodeksu cywilnego istnieją podstawy, które umożliwiają podważenie prawa do dziedziczenia małżonka względem, którego było prowadzone postępowanie rozwodowe lub separacyjne. Podstawą do odsunięcia od dziedziczenia jest:
- złożenie pozwu o rozwód lub wniosku o separację tylko z winy małżonka, który miał nabyć prawo do dziedziczenia
- złożenie pozwu z uzasadnieniem pozwalającym na zastosowanie instytucji odsunięcia
Sądowe wyłączenie małżonka od dziedziczenia
Decyzja o wyłączeniu małżonka od dziedziczenia po zmarłym może nastąpić jedynie na drodze stosownego orzeczenia sądowego. O wydanie takiego dokumentu mogą wnioskować tylko spadkobiercy pozostający w zbiegu z małżonkiem, czyli dzieci, wnuki lub dalsi krewni w przypadku braku posiadania zstępnych. Spadkobiercy mają prawo wystąpić z wniosek o wyłączenie w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedzieli się o otwarciu spadku. Termin ten nie może jednak przekroczyć roku od śmierci spadkodawcy. Sąd po otrzymaniu dokumentu ma za zadanie rozstrzygnąć, czy wniesienie pozwu rozwodowego lub wniosku o separację z wyłącznej winy było uzasadnione. Co to oznacza? Na powodzie spoczywa obowiązek wykazania, że pomiędzy małżonkami wystąpił zupełny i trwały rozkład pożycia. Dlatego w złożonym powództwie spadkobierca chcący otrzymać spadek musi zawrzeć następujące informacje:
- oznaczenie sądu, przed którym toczyło się postępowanie rozwodowe
- wskazanie sygnatury akt rozwodowych
- o podstawie do dziedziczenia ustawowego np. akt urodzenia
- dowody potwierdzające wyłączną winę małżonka
Spadkobiercy ustawowi mają duże szanse na otrzymanie spadku nawet, gdy nie doszło do ostatecznego rozstrzygnięcie w sprawie rozwodowej. Jeśli nie potrafimy samodzielnie uporać się ze sprawą o odsunięcie od dziedziczenia warto zasięgnąć pomocy doświadczonego radcy prawnego.