Ogłoszenie upadłości przez przedsiębiorcę pozostającego w związku małżeńskim powinno być decyzją głęboko przemyślaną zwłaszcza w świetle skutków, jakie ta decyzja wywołuje dla majątku wspólnego upadłego i jego małżonka. Jakie są to zatem skutki?
Możliwa sytuacja: Andrzej Żak prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą „Meblex” posiada poważne problemy finansowe, przyczyną jest krach na rynku meblarskim. Zaprzestał płacenia wymagalnych faktur, skutkiem czego zniecierpliwieni kontrahenci podjęli działania windykacyjne celem ściągnięcia swoich wierzytelności. Również kontrahenci Andrzeja Żak nie zachowują terminów płatności a liczba zamówień drastycznie spadła. Brak perspektyw na poprawę kondycji finansowej firmy, spowodował, że P. Andrzej podjął decyzję o ogłoszeniu upadłości i złożył właściwy wniosek w sądzie upadłościowym, licząc że majątek, jaki pozostał, pozwoli chociaż częściowo zaspokoić wierzycieli i położy kres jego aktualnym problemom. P. Andrzej wraz z żoną Anną posiada duży dom, przekazany jemu i małżonce w darowiźnie od rodziców po zawarciu małżeństwa. P. Andrzej nie zakłada, że ta nieruchomość mogłaby wejść do masy upadłości. Czy słusznie?
MAJĄTEK WSPÓLNY MAŁŻONKÓW + MAJĄTEK ODRĘBNY UPADŁEGO = MASA UPADŁOŚCI
W przypadku upadłości nie ma rozdzielności pomiędzy majątkiem, który został zgromadzony przez upadłego dzięki przychodom z prowadzonej działalności gospodarczej a majątkiem wspólnym upadłego i jego małżonka. Upadłość pochłania także majątek wspólny małżonków. Majątek wspólny małżonków stanowią przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa przez oboje małżonków lub przez jednego z nich, w szczególności:
− pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków
− dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków
− środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków
Konsekwencje ogłoszenia upadłości dla majątku wspólnego upadłego i jego małżonka (art. 124, 125, 126 Prawa upadłościowego i naprawczego):
1. majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości
2. powstaje rozdzielność majątkowa między małżonkami z dniem ogłoszenia upadłości
3. podział majątku wspólnego jest niedopuszczalny
Co oznacza, że majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości?
Oznacza to, że w postępowaniu upadłościowym cały majątek upadłego i jego małżonka zostanie przeznaczony na spłacenie wierzycieli, także ten majątek, który służył zaspokojeniu potrzeb rodziny upadłego a zarząd nad majątkiem wspólnym przejmuje syndyk lub zarządca.
Co oznacza, że powstaje rozdzielność majątkowa między małżonkami z dniem ogłoszenia upadłości?
Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem ogłoszenia upadłości, skutek ten nie rozciąga się na sytuacje sprzed ogłoszenia upadłości. Rozdzielność majątkowa oznacza, że małżonkowie nie posiadają majątku wspólnego, bowiem wszystkie przedmioty majątkowe, jakie każdy z nich nabywa wchodzą do ich majątków osobistych.
ROZDZIELNOŚĆ MAJATKOWA:
− majątek wspólny męża i żony
− majątek osobisty męża
− majątek osobisty żony
Co oznacza, że podział majątku wspólnego jest niedopuszczalny?
Małżonek upadłego nie może rozporządzać swoim udziałem w majątku wspólnym i nie może żądać wyłączenia z masy upadłości przedmiotów, które przypadłyby mu, gdyby dokonano podziału majątku wspólnego
Czy P. Andrzej słusznie zakładał, że nieruchomość należąca do niego i jego małżonki nie wejdzie do masy upadłości? Założenie to było błędne, także ten składnik majątku wejdzie do masy upadłości i zostanie przeznaczony na zaspokojenie wierzycieli.
Czy istnieje jakikolwiek środek obrony w sytuacji P. Andrzeja? Tak, ale może z niego skorzystać nie P. Andrzej, a jego małżonka P. Anna.
Małżonek upadłego może zgłosić do masy upadłości wierzytelność pieniężną, której wysokość odpowiada wartości jego udziału w majątku wspólnym, czyli połowie wartości majątku wspólnego. Ceny są ustalane z daty ogłoszenia upadłości. Wierzytelność małżonka jest zaliczana do kategorii trzeciej.
Aplikantka radcowska Sylwia Gładysz
Artykuł został opracowany na podstawie:
− Art. 124 Prawa upadłościowego i naprawczego (Dz.U. Nr 60 poz. 535 ze zm.)
− Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz pod red/ A. Witosza.
Możliwa sytuacja: Andrzej Żak prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą „Meblex” posiada poważne problemy finansowe, przyczyną jest krach na rynku meblarskim. Zaprzestał płacenia wymagalnych faktur, skutkiem czego zniecierpliwieni kontrahenci podjęli działania windykacyjne celem ściągnięcia swoich wierzytelności. Również jego kontrahenci nie zachowują terminów płatności a liczba zamówień drastycznie spadła. Brak perspektyw na poprawę kondycji finansowej firmy, spowodował, że P. Andrzej podjął decyzję o ogłoszeniu upadłości i złożył właściwy wniosek w sądzie upadłościowym. P. Andrzej liczy, że majątek, jaki pozostał, pozwoli chociaż częściowo zaspokoić wierzycieli i położy kres jego aktualnym problemom. P. Andrzej wraz z żoną Anną posiada duży dom, przekazany jemu i małżonce w darowiźnie od rodziców po zawarciu małżeństwa. P. Andrzej nie zakłada, że ta nieruchomość mogłaby wejść do masy upadłości. Czy słusznie?
