Kilka miesięcy temu egzekucja prowadzona względem mojego dłużnika została umorzona z uwagi na bezskuteczność działań komornika. Obecnie zastanawiam się nad wystąpieniem ze skargą pauliańską przeciwko córce nielojalnego kontrahenta, której dłużnik darował dochodową nieruchomość. Egzekucja z tej nieruchomości mogłaby zaspokoić moje roszczenia. Obawiam się jednak, że gdy dłużnik i jego córka dowiedzą się o moich zamiarach, to nieruchomość zostanie zbyta na kolejną osobę, a ja poniosę dodatkowe koszty związane ze wszczęciem postępowania.
Jak mogę zabezpieczyć moje roszczenie?
W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, iż roszczenie paulińskie jest roszczeniem niepieniężnym. W świetle art. 68 ustawy o księgach wieczystych i hipotece w zw. z art. 755 §1 k.p.c. takie roszczenie nie może być zabezpieczone poprzez ustanowienie hipoteki. Ustawodawca przewidział jednak sposób na zabezpieczenie tego typu roszczenia poprzez ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości. Jak pokazuje praktyka, jest to jeden z najskuteczniejszych sposobów uniemożliwienia trzeciodłużnikowi dalszego zbycia nieruchomości.
W jaki sposób można ustanowić zakaz zbycia i obciążania nieruchomości?
Z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia strona może wystąpić wraz z pismem inicjującym postępowanie (w pozwie) bądź już w trakcie postępowania. Zgodnie z art. 730 1 k.p.c. konieczne dla udzielenia zabezpieczenia jest uprawdopodobnienie roszczenia oraz wykazanie interesu prawnego. W przedmiotowej sprawie należy wskazać, że w efekcie darowizny córka dłużnika uzyskała korzyść majątkową, co jednocześnie uniemożliwiło nam prowadzenie skutecznej egzekucji. Wskazane jest również przedłożenie dokumentów komorniczych z których wynika umorzenie postępowania egzekucyjnego ze względu na jego bezskuteczność.
No dobrze, ale jak długo będę czekać na ustanowienie zabezpieczenia?
Wniosek o udzielenie zabezpieczenia podlega rozpoznaniu bezzwłocznie nie później jednak niż terminie tygodnia od dnia jego wpływu do sądu. Dlatego też zawsze zachęcamy naszych Klientów do wystąpienia z wnioskiem o ustanowienie zakazu zbycia lub obciążenia nieruchomości już na etapie pozwu. W tego typu procesach zawsze warto być o krok przed pozwanym i przed dłużnikiem.
Ile muszę zapłacić za wniosek o zabezpieczenie mojego roszczenia?
Jednym z plusów wnioskowania o zabezpieczenie roszczenia i ustanowienie zakazu zbywania bądź obciążania nieruchomości w pozwie jest bezpłatność takiego wniosku. Jeżeli jednak będziemy chcieli wystąpić o zabezpieczenie roszczenia już po wszczęciu postępowania, to wniosek taki podlega opłacie w wysokości 100,00 zł.
Czy po uzyskaniu postanowienia o udzieleniu wnioskowanego zabezpieczenia muszę dopełniać dodatkowych formalności?
W 2017 r. ustawodawca wprowadził korzystną dla wierzycieli regulację – zgodnie z art. 7563 k.p.c. Sąd przekazuje postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia ustanawiające zakaz zbywania nieruchomości do sądu dokonującego wpisu ostrzeżenia w księdze wieczystej. Tym samym, wierzyciel nie musi już wnosić o doręczenie postanowienia ze wzmianką o wykonalności i samodzielnie występować do Wydziału Ksiąg Wieczystych o wpis ostrzeżenia. W tej chwili Sąd rozstrzygający sprawę dokonuje tych czynności z urzędu. Teoretycznie rzecz ujmując, po uzyskaniu postanowienia o udzieleniu wnioskowanego zabezpieczenia, nie musimy się martwić dodatkowymi formalnościami.
Klient: A co jeżeli Sąd nie prześle postanowienia do Wydziału Ksiąg Wieczystych?
Hipotetycznie może zdarzyć się sytuacja, w której Sąd nie przekaże postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia i Sąd właściwy ze względu na położenie nieruchomości nie dokona wpisu ostrzeżenia. Brak takiego wpisu rodzi dla nas poważne konsekwencje. Zbycie nieruchomości pomimo ustanowionego zakazu jest nieważne pod warunkiem wpisanego ostrzeżenia informującego o zabezpieczeniu. Innymi słowy, brak wpisanego ostrzeżenia w księdze wieczystej nie pozbawi ochrony osób, które nabyły nieruchomość w dobrej wierze. Oznacza to, iż w takim przypadku zbycie nieruchomości na osobę czwartą będzie ważne. Dlatego tak istotna jest regularna kontrola pojawiających się w danej księdze wieczystej wzmianek. Niekiedy może okazać się konieczny telefon do Sądu orzekającego w sprawie, celem ustalenia, czy takie postanowienie zostało już przekazane do sądu dokonującego wpisu.