Coraz więcej osób decyduje się na sporządzenie testamentu przed śmiercią. Tworząc takowy dokument spadkodawca ma możliwość pominięcia osób najbliższych w podziale swoich dóbr majątkowych. Czy bliscy w takie sytuacji nie mają prawa do uzyskania jakichkolwiek pieniędzy po śmierci członka rodziny? Ustawodawca, by ochronić ich interesy nałożył na nich prawo do zachowku. Komu jest ono jednak należne?
Testament zamyka drogę do dziedziczenia ustawowego!
Prawo do rozporządzania swoim majątkiem po śmierci posiada każdy z nas. W ramach tej swobody spadkodawca ma możliwość sporządzając testament przekazać swoje dobra majątkowego wybranej osobie (nawet obcej). Niestety taka możliwość odbiera prawo do ubiegania się o spadek najbliższym członkom rodziny. Bliscy zmarłego mogą jednak wystąpić z roszczeniem o zachowek, który jest swoistą ochroną na wypadek, kiedy dziedziczenie ustawowe nie jest możliwe. Dzięki prawu do zachowku bliscy otrzymują określony udział w powstałej masie spadkowej.
Kto ma prawo do zachowku?
Udzielając porady prawne wielokrotnie spotykamy się z pytaniem, kto ma prawo wystąpienia z roszczeniem o zachowek? Warto podkreślić, że jest to roszczenie należne zstępnym, czyli dziecku, wnukom, prawnukom, małżonkowi lub rodzicom. Bardzo istotnym faktem jest, że nie wszystkie wymienione osoby mają prawo do zachowku jednocześnie. Zgodnie z literą prawa w pierwszej kolejności prawo do zachowku uzyskują dzieci i małżonek spadkodawcy. Kiedy wymienieni członkowie rodziny nie żyją prawo do zachowku przechodzi na ich dzieci. Bardzo istotnym faktem jest, że rodzice mają prawo do zachowku tylko w sytuacji, gdy spadkodawca nie posiadał dzieci. Dodatkowo prawo do zachowku otrzymuje osoba, która została uwzględniona w testamencie. Ma to miejsce, gdy przyznany jej spadek jest mniejszy od należnego zachowku. Na koniec warto powiedzieć, że prawa do zachowku nie mają osoby wydziedziczone. O zachowek nie może ubiegać się też małżonek przeciwko któremu spadkodawca wystąpił o rozwód lub separacje z jego winy.
Kto wypłaci należny zachowek?
Osobą zobowiązaną do wypłaty roszczenia jest spadkobierca testamentowy. W przypadku poczynienia zapisów windykacyjnych, to te osoby mają obowiązek w drugiej kolejności wypłacić należny zachowek bliskim. Ponadto o wypłatę zachowku mogą być też zobowiązane osoby, które otrzymały od spadkodawcy darowizny za życia.