Czy dziecko pozamałżeńskie może nosić nazwisko mężczyzny niebędącego ojcem dziecka, ale będącego mężem matki dziecka?
Przykład: Anna D. jest matką Jakuba D. a ojcem dziecka jest Paweł K. Paweł K. nie uznał dziecka przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, stąd dziecko nosiło nazwisko matki. Ojcostwo Pawła K. sąd ustalił w postępowaniu sądowym. Sąd orzekł w wyroku ustalającym ojcostwo, że dziecko nie będzie nosić nazwiska ojca. Matka dziecka Anna D. po dwóch latach od urodzenia syna zawarła związek małżeński z Julianem F. i przyjęła nazwisko męża. Anna D i Julian F. chcą, aby Jakub D., nosił nazwisko Juliana F.. Czy jest taka mozliwość?
Tak, jest taka możliwość.
W świetle art. 90 § 1 KRO:
„Jeżeli matka małoletniego dziecka zawarła małżeństwo z mężczyzną, który nie jest ojcem tego dziecka, małżonkowie mogą złożyć przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego zgodne oświadczenia, że dziecko będzie nosić takie samo nazwisko, jakie zgodnie z art. 88 nosi albo nosiłoby ich wspólne dziecko. Do zmiany nazwiska dziecka, które ukończyło trzynaście lat, jest potrzebna jego zgoda”.
Przesłanki nadania dziecku nazwiska męża matki, niebędącego ojcem dziecka:
- małżeństwo matki dziecka z mężczyzną niebędącym ojcem dziecka;
- dziecko jest małoletnie:
- zgodne oświadczenie matki dziecka i jej męża przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, że dziecko będzie nosić takie samo naziwsko, jakie noszą/ nosiłyby ich wspólne dzieci.
Zgodnie z treścią art. 90 § 1 KRO do zmiany nazwiska małoletniego dziecka na nazwisko męża matki dziecka nie jest potrzebna zgoda ojca. W przykładzie do zmiany nazwiska Jakuba D. na Jakub F. nie jest potrzebna zgoda ojca Pawła K.
W podanym przykładzie nie znajdzie zastosowania art. 90 § 2 KRO, stanowiący, że:
„Nadanie dziecku nazwiska, o którym mowa w § 1, nie jest dopuszczalne, jeżeli nosi ono nazwisko ojca albo nazwisko utworzone na podstawie zgodnych oświadczeń rodziców dziecka przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka”.
Na potwierdzenie ww. stanowiska, wskazuje stanowisko doktryny w kwestii wykładni art. 90 § 1 KRO:
„Artykuł 90 § 1 KRO umożliwia nadanie małoletniemu dziecku nazwiska, jakie zgodnie z art. 88 KRO regulującym kwestię nazwiska dziecka pochodzącego z małżeństwa, nosi albo nosiłoby wspólne dziecko jego matki i jego ojczyma. Celem tego przepisu jest zapewnienie możliwości asymilacji dziecka w nowej rodzinie, którą jego matka założyła przez zawarcie małżeństwa. Zrównanie zasady nadania nazwiska pasierbowi/pasierbicy z zasadami nadania nazwisk dzieciom, w stosunku do których działa domniemanie pochodzenia dziecka od męża matki spełnia jeszcze jedną ważną funkcję, jaką jest zatarcie pozamałżeńskiego pochodzenia dziecka bez potrzeby ustalenia ojcostwa. Zmiana nazwiska dziecka następuje poprzez złożenie przez małżonków przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego zgodnych oświadczeń, że dziecko będzie nosić takie samo nazwisko, jakie zgodnie z art. 88 nosi albo nosiłoby ich wspólne dziecko” Jolanta Zatorska, Komentarz do KRO, LEX.
Aplikantka radcowska Sylwia Gładysz
