Jeżeli zmarły pozostawi środki na rachunku bankowym powstaje pytanie czy można z tych środków korzystać?
Na wstępie należy zauważyć, że bank w przypadku gdy poweźmie wiadomość o śmierci posiadacza rachunku winien ten rachunek zablokować. Jeżeli jednak jest to rachunek wspólny (art. 51 a prawa bankowego) to żyjący posiadacz rachunku może nim w dalszym ciągu dysponować, chyba że umowa rachunku bankowego zabrania podejmowania takich czynności.
Warto też dodać, że jeżeli zmarły był wyłącznym posiadaczem rachunku bankowego a pozostawał on w małżeńskiej wspólności majątkowej, pozostały przy życiu małżonek może zwrócić się o wypłatę połowy kwoty znajdującej się na rachunku bankowym zmarłego bez potrzeby ustalania praw do dziedziczenia
Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci.
Jakie dokumenty do banku należy złożyć gdy brak dyspozycji wkładem na wypadek śmierci.
Co zrobić gdy nie wiemy gdzie jest rachunek bankowy spadkodawcy?
Co z środkami na rachunku bankowym po złożeniu dokumentów potwierdzających nabycie spadku?
Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci
Posiadacz rachunku może na podstawie art. 56 prawa bankowego złożyć dyspozycję wkładem na wypadek śmierci). Dyspozycja taka może nastąpić tylko na rzecz osób bliskich małżonka, wstępnych (rodziców, dziadków itd.), zstępnych (dzieci, wnuków, itd.) lub rodzeństwu. Łącznie kwota wypłaty z tytułu wydanych dyspozycji, nie może być wyższa niż dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku (art. 56 § 2 prawa bankowego).
Przykład: Jeżeli zatem zgon nastąpił w listopadzie 2020 roku wypłatą może być objęta dwudziestokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za miesiąc październik. W październiku 2020 r. przeciętne wynagrodzenie wynosiło 5456,24 PLN, a zatem wypłata mogłaby wynieść nie więcej niż 109124,8 PLN (20 x 5456,24 PLN).
Jakie dokumenty do banku należy złożyć gdy brak dyspozycji wkładem na wypadek śmierci
W praktyce dyspozycja wkładem na wypadek śmierci nie zawsze jest wykorzystywana, a to oznacza konieczność stosowania zasady, że bank wypłaci pieniądze po zmarłym osobom, które legitymują się prawomocnym sądowym postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku albo notarialnym aktem poświadczenia dziedziczenia. Ponadto banki wymagają również przedstawienia aktu zgonu
Członkowie bliskiej rodziny lub inne osoby wspólnie mieszkające ze zmarłym próbują niekiedy wypłacać środki na podstawie pełnomocnictwa jakie miały do rachunku bankowego spadkodawcy. Trzeba wiedzieć, że takie pełnomocnictwo traci jednak moc z chwilą śmierci mocodawcy. Zdarza się również wypłata po śmierci posiadacza rachunku bankowego za pośrednictwem Internetu dzięki znajomości hasła i loginu. Przyjąć jednak należy, ze takie działania są bezprawne.
Co zrobić gdy nie wiemy gdzie jest rachunek bankowy spadkodawcy?
Może się zdarzyć sytuacja, że spadkobierca nie wie gdzie znajduje się rachunek bankowy zmarłego. Niestety, nie istnieje centralny system ustalania rachunku bankowego osoby zmarłej. Rolę taką mógłby spełniać system OGNIVO, jednak jest on dostępny przede wszystkim dla banków a także dla ZUS, Poczty Polskiej oraz w ograniczonym zakresie dla komorników. Wobec tego spadkobiercy nie pozostaje nic innego jak przejrzenie dokumentacji, korespondencji zmarłego. Można też pytać bliskich, przyjaciół, znajomych spadkodawcy czy wiedzą do jakiego banku chodził. Gdy również to zawiedzie należy wybrać się na wizytę w różnych bankach i po okazaniu stosownych dokumentów poprosić o pomoc w sprawie, można też skorzystać z pomocy kancelarii prawnej.
Co z środkami na rachunku bankowym po złożeniu dokumentów potwierdzających nabycie spadku?
W przypadku odnalezienia rachunku bankowego zmarłego, bank po otrzymaniu aktu zgonu oraz dokumentu potwierdzającego prawa do spadku rozpoczyna procedurę wymaganą przez prawo bankowe. W pierwszym etapie bank winien rozliczyć koszy urządzenia pogrzebu zmarłego posiadacza rachunku jeżeli zgłosiła się po nie osoba posiadająca z tego tytułu odpowiednia rachunki, faktury. W drugiej kolejności bank winien zrealizować dyspozycję wkładem na wypadek śmierci. Jeżeli w międzyczasie zaistnieje konieczność przekazania nadpłaconych świadczeń emerytalno-rentowych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych czy też Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, ewentualnie na rzecz instytucji uprawnionej do żądania zwrotu nadpłaconych uposażeń (art. 55 prawa bankowego) to bank to uczyni. Dopiero na samym końcu może nastąpić wypłata z rachunku zmarłego posiadacza na rzecz spadkobiercy. Procedura ta wg bankowców trwa od 2 dni do 3 tygodni.
Spadek – syn lub córka jako jedyny spadkodawca testamentowy a inne osoby bliskie.
